Μπορούμε να αλλάξουμε συνήθειες που μας επιβαρύνουν?

από | Ιούνιος 2020 | Τεχνική Alexander

«Δεν μπορείς να κάνεις κάτι που δεν γνωρίζεις, αν συνεχίσεις να κάνεις αυτό που γνωρίζεις» Φ.Μ. Αλεξάντερ

Η τεχνική Αλεξάντερ είναι μία ολιστική μέθοδος κινησιολογίας που επανεκπαιδεύει σώμα και νου στο πώς να κινείται με ισορροπία, σταθερότητα και αποβάλλοντας άχρηστη ένταση για τους μυς και τις αρθρώσεις. Έχει κατοχυρωθεί σε όλον τον κόσμο για τα τελευταία 120 χρόνια και είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη στο να βελτιώσουμε επιβλαβείς συνήθειες που έχουν να κάνουν με τη στάση του σώματός μας, το πώς κινούμαστε και πώς αντιμετωπίζουμε το άγχος και το στρες. Κατά συνέπεια, βοηθά στην πρόληψη και εκπαίδευση του σώματος απέναντι σε πόνους μέσης και αυχένα, χρόνιες νόσους, παθήσεις και τραυματισμούς, καθώς και βοηθά σε μυοσκελετικά, αναπνευστικά ζητήματα και νευρολογικές παθήσεις, όπως Parkinson’s, αλλά και εκ γενετής σύνδρομα όπως το Ehlers–Danlos syndrome (EDS).

 

Τι συνειδητοποίησε ο Φ.Μ. Αλεξάντερ?

Η ζωή μας κατακλύζεται από συνήθειες, μεταξύ άλλων στο σπίτι μας και στις κινήσεις μέσα σε αυτό, στην εργασία μας, στην γυμναστική μας, στην ένταση της φωνής μας όταν μιλάμε στο τηλέφωνο, στην επικοινωνία με τους ανθρώπους γύρω μας. Αλήθεια, αντιλαμβανόμαστε πόσες από τις καθημερινές μας συνήθειες είναι αυτόματες και μηχανικές και πόσες παραμένουν χρήσιμες?

Αυτά ήταν ερωτήματα που απάντησε ο Φ.Μ Αλεξάντερ όταν αναρωτήθηκε τι έφταιγε που έχανε τη φωνή του στην σκηνή την ώρα που απήγγειλε Σαίξπηρ στην Μελβούρνη πριν από 130 χρόνια.

Μετά από αρκετά χρόνια εξερεύνησης απέναντι από 3 καθρέφτες, βρήκε ότι με το άγχος που ένιωθε, το κεφάλι του κατά τη διάρκεια της απαγγελίας πήγαινε προς τα πίσω και κάτω, με αποτέλεσμα να πιέζει τον λάρυγγά του, να ρουφάει την αναπνοή του απότομα από το στόμα και στη συνέχεια να σηκώνει το στήθος του κρατώντας κυρτή την πλάτη του, να σπρώχνει την λεκάνη του μπροστά, να πιέζει τους μυς των ποδιών του και να γραπώνει τις πατούσες του- μια αλυσίδα αντιδράσεων εξαιτίας της μη φυσιολογικής σχέσης του κεφαλιού με τον λαιμό και την πλάτη του.

Κάνοντας το αντίθετο, δηλαδή κρατώντας το κεφάλι του προς τα πάνω και μπροστά αντί για προς τα κάτω και πίσω (βλέπε φωτογραφία), η φωνή του ελευθερώθηκε, η αναπνοή του βελτιώθηκε και το σώμα του επανήλθε σε μια κατάσταση φυσιολογικής λειτουργίας, ηρεμίας και ισορροπίας. Συνεπώς, όταν το κεφάλι κάθεται (ιδανικά ξεκουράζεται) σε σωστή θέση πάνω στην σπονδυλική στήλη, βοηθάει την συμπεριφορά και κατ’ επέκταση την κίνηση όλου του σώματος αρμονικά. Άλλωστε, το βλέπουμε και στη φύση- ας παρατηρήσουμε τον τρόπο που κινούνται τα ζώα για να καταλάβουμε ότι τα μάτια και το κεφάλι οδηγούν πάντα την κίνηση.

 

Τι σχέση έχει η σωστή θέση του κεφαλιού με τις συνήθειες, όπως το να οδηγούμε μηχανή?

Ας δούμε τώρα ένα προσωπικό μου παράδειγμα. Οδηγώντας για πρώτη φορά σκούτερ μετά από πολλά χρόνια απουσίας από την Αθήνα, συνειδητοποίησα αμέσως ότι ο τρόπος που κάθομαι στην σέλα (το κεφάλι πάει ανεπαίσθητα πίσω και κάτω με το βάρος του κράνους- η λεκάνη κάθεται γυρτή πίσω), το πώς αντιδρά το σώμα μου όταν φρενάρω (ένταση στους ώμους), ο τρόπος που αναπνέω όταν περνάω ανάμεσα από αυτοκίνητα (πιέζω τα πλευρά μου μέσα), το πως αντιδρά η σπονδυλική μου στήλη (καμπουριάζω λίγο) και οι ώμοι μου (μαζεύονται) όταν οδηγώ σε βρεγμένο δρόμο, τι κάνουν τα μάτια μου (γουρλώνουν) όταν το φανάρι ανάβει γρήγορα κόκκινο και πολλές άλλες αντανακλαστικές εγκεφαλικές και νευρο- μυϊκές λειτουργίες, προφανώς κρύβονταν τόσα χρόνια αλλά δεν ξεχάστηκαν. Αντιθέτως, όλα αυτά τα ελαττώματα βγήκαν στην επιφάνεια με την πρώτη ευκαιρία και απέδειξαν για ακόμα μια φορά την θεωρία του Αλεξάντερ, που υποστηρίζει ότι μυαλό και σώμα είναι ένα, σε μια ολιστική ψυχοσωματική προσέγγιση. Πιο συγκεκριμένα, μια ιδέα (π.χ. ο φόβος ενός βρεγμένου δρόμου που μπορεί να μας δημιουργεί στρες) μπορεί να αλλάξει άμεσα τη στάση-κίνησή μας. Η παραπάνω εμπειρία μου είναι κάτι που συμβαίνει καθημερινά λίγο ή πολύ σε όλους μας όταν πραγματοποιούμε μηχανικά μια κίνηση ή συνήθεια, ιδιαίτερα κάτω από το βάρος του άγχους και στρες.

Το σημαντικό είναι αν και πόσο γρήγορα το αντιλαμβανόμαστε και το σημαντικότερο… είμαστε αποφασισμένοι να το αλλάξουμε και πώς;

 

Πώς μπορούμε να αλλάξουμε συνήθειες?

Για να αντιληφθούμε τι κάνουμε, πρέπει να αναρωτηθούμε πρώτα για ό,τι κάνουμε και γιατί το κάνουμε με αυτό τον τρόπο. Στη συνέχεια σταματάμε-αναστέλλουμε τη συγκεκριμένη κίνηση και εξερευνούμε πως μπορούμε να αλλάξουμε αυτή την κίνηση με μια νέα, πιο αποτελεσματική και ισορροπημένη αντιμετώπιση. Η σειρά καταστάσεων που μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στις συνήθειές μας έχει ως εξής:

1) Aναρωτιέμαι αν κάνω κάτι που δεν με κάνει να νιώθω καλά, ακόμα και κάτι φαινομενικά πολύ απλό (πχ. πώς σηκώνομαι από την καρέκλα).

2) Αντιλαμβάνομαι πώς το κάνω (πχ. σκύβω το κεφάλι ή πιέζω πολύ τα γόνατά μου όταν προσπαθώ να σηκωθώ από την καρέκλα?)

3) Σταματάω την προσπάθεια και το ξανασκέφτομαι

4) Εξερευνώ πώς μπορώ να το κάνω καλύτερα, εφαρμόζοντας τις αρχές της τεχνικής Αλεξάντερ (με την κατευθυντήρια αρχή ότι το κεφάλι ξεκουράζεται πάνω στους σπονδύλους και οδηγεί το σώμα όπως στις φωτογραφίες που βλέπετε εδώ)

 

 

5) Εν τέλει, αντικαθιστώ την συνήθεια-ελάττωμα, βάζοντας την καινούρια ιδέα σε πράξη. Μετά από επανάληψη, η νέα ιδέα αντικαθιστά την παλιά συνήθεια (χρειάζεται κάποιος χρόνος ώστε ο εγκέφαλος να δημιουργήσει καινούριο μονοπάτι, αλλά συμβαίνει!).

 

Πώς αναρωτιέμαι, αντιλαμβάνομαι, και εξερευνώ την αλλαγή μιας συνήθειας?

Αυτές τις ερωτήσεις τις άφησα για το τέλος γιατί τις θεωρώ ό,τι πιο σημαντικό διδάσκει αυτή η μέθοδος τα τελευταία 120 χρόνια τον κόσμο. Από μικρό παιδί άκουγα συμβουλές για το τι πρέπει να κάνω πχ. πρέπει να διαβάσεις, κάτσε στην καρέκλα καλύτερα, σταμάτα να μιλάς στην τάξη και κοίτα στον πίνακα, κλώτσα την μπάλα πιο δυνατά, τελείωνε γρήγορα αυτό που κάνεις, πες ευχαριστώ στον κύριο, και άλλα πολλά. Έλειπε όμως το πώς και το γιατί να κάνω όλες αυτές τις κινήσεις.

Μέσα από την τεχνική Αλεξάντερ κατανοούμε το πώς ακριβώς πραγματοποιούμε μια άσκηση, π.χ. «αφήνοντας τα μάτια σου να ξεκουραστούν στη θέση τους και δίνοντας ένα πολύ ελαφρύ χαμόγελο θα βοηθήσει να έχεις πιο βαθιά και ισορροπημένη εισπνοή», και το γιατί, π.χ. «χαλάρωσε το κεφάλι σου πάνω στους σπονδύλους σου, γιατί έτσι θα βοηθήσεις την αναπνοή σου, η πλάτη σου θα χαλαρώσει και θα απλωθεί, με αποτέλεσμα να ξεκουράσεις το σώμα στην καρέκλα».

Με αυτό τον τρόπο, αποφεύγουμε επίπονες συνήθειες- ελαττώματα που συχνά οδηγούν σε εξίσου επίπονα αποτελέσματα όπως αυτά που προαναφέραμε (π.χ. προβλήματα αυχένα και μέσης, που δημιουργούνται πολλές φορές από κακή στάση σώματος και για παράδειγμα λανθασμένη χρήση υπολογιστή που κανείς δεν μας έχει εξηγήσει). Κυρίως, όμως, η τεχνική συμβάλλει στο να βρισκόμαστε σε συνεχή παρουσία- ηρεμία, και σε μια απόλυτη σύνδεση με το σώμα μας, αποφεύγοντας μελλοντικούς τραυματισμούς και καταπόνηση του οργανισμού μας.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η τεχνική Αλεξάντερ είναι το εγχειρίδιο που δεν πήραμε όταν γεννηθήκαμε για το πώς να χρησιμοποιούμε σώμα και μυαλό ώστε να επιτύχουμε την ιδανική κίνηση και λειτουργία του οργανισμού μας.

 

Οδηγώντας το σκούτερ μου κάτω από τον Αθηναϊκό ήλιο και νιώθοντας ότι είναι η προέκταση του σώματός μου, μου ήρθε στο μυαλό ο Paul Newman, ίσως ο πρώτος από πολλούς καλλιτέχνες που άκουσα ότι ακολουθούσε πιστά την τεχνική Αλεξάντερ. Αν και αρκετά αθλητικός και περιπετειώδης τύπος, είχε ευχαριστήσει την τεχνική Αλεξάντερ γιατί «βοήθησε σε ένα χρόνιο πρόβλημα στη μέση μου, και στο να κοιμηθώ επιτέλους καλά μετά από πολλά χρόνια άστατου ύπνου». Ευχαριστώ, λοιπόν, και εγώ με τη σειρά μου τον Φ.Μ Αλεξάντερ και την αποτελεσματική τεχνική Αλεξάντερ γι’ αυτή την ωραία, ξεκούραστη βόλτα.

 


Γιώργος Αργυράτος

Ο Γιώργος Αργυράτος είναι συνιδρυτής του Holistic Awareness Center. Με υπόβαθρο κλασικής μουσικής και τραγουδιού, είναι κάτοχος Διπλώματος Μονωδίας (Όπερα) και πιστοποιημένος δάσκαλος – μέλος της Αμερικανικής Εταιρείας Τεχνικής Alexander (AmSAT). Ο Γιώργος μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Αθήνας και Νέας Υόρκης και εστιάζει στο να μοιράζεται την τεχνική Αλεξάντερ με τον κόσμο. Συμπληρώνει την επαγγελματική του δραστηριότητα με το Healing Touch, μια μέθοδο που χρησιμοποιείται συνήθως από νοσηλευτές στα περισσότερα νοσοκομεία των ΗΠΑ για την παροχή εναλλακτικής θεραπείας και ανακούφισης. Επίσης, ειδικεύεται στο Breatheology, ένα σύστημα που προάγει τεχνικές συνειδητής αναπνοής όχι μόνο για  επαγγελματίες που χρειάζεται να ελέγχουν άριστα την αναπνοή τους (π.χ. αθλητές, δημόσιοι ομιλητές κ.ά.) και ανθρώπους σε διαδικασία αποκατάστασης, αλλά και όσους αναζητούν απλά και πρακτικά εργαλεία για τη βελτίωση της καθημερινής τους ζωής.